Bilaketaren emaitzak - Colón, Cristóbal 1451-1506

Kristobal Kolon

Kristobal Kolon (Genova, Genovako Errepublika, 1451 - Valladolid, Gaztelako Koroa, 1506ko maiatzaren 20a) nabigatzailea eta kartografoa izan zen, Gaztelako Koroaren zerbitzura. 1492ko urriaren 12an Amerika aurkitu zuen europarrentzat. Kolonbiako Errepublikak izena haren omenez hartu zuen.

Lau bidaia egin zituen Indietara —Amerikaren hasierako izena—, eta, nahiz eta badagoen ez zela kontinenteko lehen esploratzaile europarra izan esaten duena, lur berrien —Mundu Berria deituak— aurkitzailetzat hartzen da lehena izan zelako Ozeano Atlantikoan zeharkatuz joan-etorriko ibilbide bat egin eta berria ezagutarazi zuena. Lehen espedizioa 1492ko abuztuaren 3an abiatu zen Palos de la Fronteratik (Huelva), eta urte horretako urriaren 12an iritsi zen Guanahanira (gaur, Bahama uharteetan). Gertaera horrek mundu mailako Europako zibilizazioaren hedapena bultzatu zuen, baita kontinentearen konkista eta kolonizazioa ere. Ez dakigu ziur zenbateraino jabetzen zen Amerika lur-masa erabat bereizia zela, sekula ez baitzion uko egin Ekialde Urrunera iritsia zela sinesteari.

Kolonia-gobernadore gisa, bere garaikideek basakeria leporatu zioten Koloni, eta laster kendu zuten kargutik. Hispaniolan agintean egon zen denboran, tainoak –sarraskitu eta garai hartako zentsuetan zenbatzeari utzi baina oraindik ondorengoak dituen herria– kolonoen artean banatzen zena zerga baten xede izan ziren, eta esklabo gisa saldu zituzten. Historialari batzuek ukatu egin dituzte beste batzuek haren kontra egindako genozidio akusazioak. ​​Kolonek Gaztelako Koroarekin eta Amerikan izendatutako administratzaile kolonialekin zituen harreman tirabiratsuek ekarri zuten 1500ean atxilotu eta Hispaniolatik kanporatzea, eta ondoren auzi luze batera, non berak eta bere oinordekoek galdegiten zuten koroak zor zien etekinek.

Bere antroponimoa mundu mailako ikono bat da, izen ezberdinak inspiratu zituena, hala nola Kolonbia herrialdea eta Ipar Amerikako bi eskualde: Columbia Britainiarra, Kanadan, eta Columbia barrutia, Estatu Batuetan. Wikipediatik informazioa lortu