Rezultaty - Bernhardt, Sarah 1844-1923

Sarah Bernhardt

|faksymile = Signature de Sarah Bernhardt.png |opis faksymile = Podpis |commons = Category:Sarah Bernhardt |wikicytaty = Sarah Bernhardt |www = }} Sarah Bernhardt (wym. [], właśc. Sarah Marie Henriette Bernard; ur. 23 października 1844 w Paryżu, zm. 26 marca 1923 tamże) – francuska aktorka teatralna, filmowa i reżyserka sceniczna. Uznawana za jedną z najwybitniejszych artystek w historii teatru, największą tragiczkę swoich czasów, pionierkę kina i ikonę popkultury. Ze względu na swój status w świecie teatru nazywana „boską Sarah”.

Karierę sceniczną rozpoczęła na początku lat 60. XIX wieku, występując przez krótki czas w Comédie-Française, którego szeregi była zmuszona opuścić po skandalu ze swym udziałem. Następnie na dłużej związała się z Théâtre de l’Odéon. Pierwszym sukcesem i przełomem w jej karierze były występy w tragedii ''Atalia'' (1867) i w dramacie ''Kean'' (1868). Triumf odniosła męską rolą w dramacie wierszowanym ''Przechodzień'' (1869) – po którym ogłoszono ją najgłośniejszą młodą aktorką Paryża. W czasie wojny francusko-pruskiej była pielęgniarką ambulatorium wojskowego. Status gwiazdy zyskała główną rolą w dramacie romantycznym ''Ruy Blas'' (1872). Na fali sukcesu powróciła do Comédie-Française, gdzie ugruntowała swoją pozycję występami w sztukach ''Sfinks'', ''Zaira'', ''Fedra'' (wszystkie z 1874) i ''Hernani'' (1877).

Opuściwszy Comédie-Française na początku lat 80., regularnie odbywała światowe trasy, stając się pierwszą globalną gwiazdą w historii, a jej repertuar wypełniały przebojowe sztuki, w tym m.in. ''Adrienne Lecouvreur'', ''Frou-Frou'' i ''Dama kameliowa'' – ostatnia z wymienionych stanowiła żelazną pozycję w repertuarze Bernhardt, która w główną bohaterkę wcielała się trzy tysiące razy. Prócz grania zarządzała także Théâtre de la Porte Saint-Martin – na jego deskach odniosła sukcesy w sztukach ''Théodora'' (1884) i ''La Tosca'' (1887) – oraz Théâtre de la Renaissance, na którego scenie występowała w przebojowym dramacie ''Lorenzaccio'' (1895). Od 1899 do 1923 zarządzała Théâtre Sarah-Bernhardt, wystawiając m.in. ''Hamleta'' (1899), ''Orlątko'' (1900), ''Proces Joanny d’Arc'' (1909) i ''Jeanne Doré'' (1913).

Była jedną z pierwszych aktorek, która zagrała w filmie – ''Pojedynek Hamleta'' (1900). Z powodzeniem występowała w ekranizacjach ''La Toski'' (1908), ''Damy kameliowej'', ''Adrienne Lecouvreur'' i ''Królowej Elżbiety'' – wszystkie z 1912, z czego ostatnia z produkcji była kasowym przebojem. Pomimo amputacji nogi w 1915, kontynuowała karierę. Zrewolucjonizowała styl gry, odrzucając powszechnie stosowaną przez uczelnie i teatry tradycję na rzecz naturalności. W 1880 otrzymała duński Medal Nagrody. W 1914 przyznano jej Order Legii Honorowej w klasie Kawalera (w 1921 awansowana do klasy Komandora).

Do innych znaczących sztuk w jej dorobku artystycznym należą: ''François le Champi'' (1867), ''Król Lear'' (1868), ''Jean-Marie'' (1871), ''Andromacha'' (1873), ''Fédora'' (1882), ''Joanna d’Arc'' (1890), ''Kleopatra'' (1891), ''Gismonda'' (1894), ''Czarownica'' (1903), ''Peleas i Melisanda'' (1905), ''Dziewica z Ávili'' (1906) i ''Atalia'' (1920). Źródło: Wikipedia